Patiëntenfederatie Nederland heeft vanuit het programma PGO on Air het jaarlijkse gebruikersonderzoek naar de Persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) laten uitvoeren. Centraal stond de vraag: Wat vinden Nederlanders van het gebruiksgemak van de PGO, welke meerwaarde ervaren zij en welke wensen leven er? Dit alles met als doel in kaart te brengen welke behoeften aan verbetering er zijn, zodat duidelijk wordt waar in de ontwikkeling van de PGO op moet worden ingezet.
Het onderzoek richtte zich op het in gebruik nemen van een PGO en het ophalen van een kopie van de eigen gegevens bij huisartsen en ziekenhuizen. Dit werd onderzocht bij 13 verschillende PGO’s. Voor het eerst is ook het ophalen van vaccinatiegegevens meegenomen in het onderzoek. Dit gebeurde bij de 5 PGO’s die deze mogelijkheid hebben.
In gebruik nemen en inloggen
Het aanmaken van een account in een PGO verloopt voor de meeste mensen soepel. In totaal gaf 92% van de gebruikers aan dat het hen is gelukt om een account aan te maken. Ook het inloggen verliep voor de meeste mensen goed. Van degenen die een account hadden aangemaakt, kon 97% vervolgens ook inloggen. De meeste mensen deden dit zonder problemen, terwijl een kleinere groep aangaf dat het inloggen wel lukte, maar niet eenvoudig was. Wanneer het niet lukte, kwam dat meestal doordat het scherm bleef hangen, een bevestigingscode niet werd ontvangen, de tweestapsverificatie mislukte of er een foutmelding optrad. Deze percentages waren allemaal vergelijkbaar met het onderzoek van vorig jaar.
Gegevens ophalen
We zien nog steeds dat lager opgeleiden en ouderen iets meer moeite hebben met het hele proces. Van de groep die succesvol kon inloggen, kon 65% de huisartsgegevens ophalen. Een derde van deze groep probeerde het wel, maar slaagde er niet in. Dit kwam vooral doordat de eigen huisarts niet in het systeem gevonden kon worden, er een foutmelding optrad, of de betreffende huisarts nog niet is aangesloten op de PGO.
Bij het ophalen van ziekenhuisgegevens is er een lichte verbetering. Onder degenen die konden inloggen, slaagde 60% erin om deze gegevens op te halen. Ook hier lukte het bij ongeveer een derde niet, voornamelijk vanwege foutmeldingen, het niet kunnen vinden van het ziekenhuis, of omdat het ziekenhuis (nog) niet beschikbaar is via de PGO.
Vaccinatiegegevens
Sinds enige tijd is het in vijf PGO’s mogelijk om vaccinatiegegevens vanaf 1992 uit het Rijksvaccinatieprogramma op te halen. Het lukte ruim de helft van de gebruikers van deze PGO’s om de vaccinatiegegevens op te vragen. Van de mensen die erin slaagden deze gegevens op te halen gaf 64% aan dat alles klopte en volledig was.
Rol van de overheid
Dit jaar is als nieuwe vraag toegevoegd of mensen liever een door de overheid ontwikkelde PGO gebruiken. Vier op de tien respondenten geeft hier de voorkeur aan en een iets groter deel is neutraal. Argumenten van voorstanders gaan over privacy, algemeen vertrouwen en het ontbreken van commercieel belang.
Een complete PGO
Het is hard nodig dat er meer gegevens beschikbaar komen in de PGO. Daarmee kan de PGO zich uiteindelijk onderscheiden en van toegevoegde waarde zijn. Mensen geven aan dat ze van de nog ontbrekende gegevens in eerste instantie graag hun medicijnoverzicht (apotheek) en mondzorggegevens willen toevoegen aan de PGO.
Conclusie en totaalbeeld
Van het totaal aantal gebruikers geeft slechts 36% aan dat het (zeer) waarschijnlijk is dat ze de PGO in de toekomst blijven gebruiken. Dit is een daling ten opzichte van vorig jaar, toen het nog 41% was. De mate waarin de PGO overzichtelijk en duidelijk wordt bevonden, speelt een rol in de intentie tot toekomstig gebruik. Gebruikers die niet van plan zijn de PGO te gebruiken noemen het meest dat de PGO overzichtelijker en makkelijker te gebruiken moet zijn.
Het onderzoek laat zien dat er nauwelijks veranderingen of verbeteringen zijn in de gebruiksvriendelijkheid en de mogelijkheden van de PGO. Dat is een pijnlijke conclusie nu we weer een jaar verder zijn.
Met de inzet van de drie PGO’s die de aanbesteding wonnen (PGO ontwikkelpartners genoemd) hoopt het ministerie van VWS vaart te maken met de ontwikkeling en verbetering van de PGO. Dat is wat ons betreft heel hard nodig om patiënten de toegevoegde waarde van een PGO te laten ervaren.